Κυριακή, Αυγούστου 24, 2008

Άμυνα ζώνης


Του Πέτρου Μάρκαρη. Εκδόσεις Γαβριηλίδης. Αθήνα 2001.

Όταν ένα μέρος είναι όμορφο, ξαναπάμε. Όταν ένα φαγητό είναι νόστιμο το ξαναμαγειρεύουμε. Όταν ένα βιβλίο είναι συναρπαστικό, το ξαναδιαβάζουμε.

Το εν λόγω βιβλίο το είχα διαβάσει πριν κάποια χρόνια και τώρα που έπεσε πάλι στα χέρια μου του αφιέρωσα το χρόνο μου ευχαρίστως.

Σε ένα νησί που δεν κατονομάζεται, αλλά πρέπει να είναι κοντά στη Σαντορίνη, το ζεύγος Χαρίτου-Αδριανής κάνει διακοπές. Ο Θεός να τις κάνει διακοπές, δηλαδή μιας και φιλοξενούνται στο σπίτι του μπατζανάκη του που έχει σαλόνι σε χρώμα συκωτί (!!!) και πολυέλαιο (συγνώμη, πολύφωτο ήθελα να πω, αλλά με κόλλησε ο Χαρίτος) κρεμασμένο στο ταβάνι.

Ένα βράδυ γίνεται σεισμός. Τα ρίχτερ και τα μποφόρ φέρνουν τα πάνω κάτω στη ζωή του σπιτιού αλλά και στη μορφολογία του νησιού. Από τις κατολισθήσεις ξεθάβεται ένα πτώμα. Αγνώστου ταυτότητος.

Η τοπική αστυνομία, αντί να κάνει τη δουλειά της, βρίσκει την εύκολη λύση να απευθυνθεί στον Προϊστάμενο του Τμήματος Ανθρωποκτονιών που είχε την ατυχή έμπνευση να κάνει τα μπάνια του στο νησί τους. Ο Χαρίτος εκών - άκων (αλλά εδώ που τα λέμε ....αρκετά εκών) φορτώνεται το πτώμα και αναχωρεί για την Αθήνα. Για να τον ανταμείψει ο Διευθυντής της Ασφάλειας, ο Γκίκας, του αναθέτει τη διαλεύκανση του εγκλήματος.

Μιας όμως και η ταυτότητα του δολοφονημένου δεν διακρίνεται στον ορίζοντα, για να μη μένει αργός του αναθέτει τη διαλεύκανση ενός ακόμα φόνου: του Ντίνου Κούστα, ιδιοκτήτη δύο νυχτερινών κέντρων και ενός εστιατορίου πολυτελείας. Τον σκότωσαν με τέσσερις πυροβολισμούς δυο βήματα από το μαγαζί του και μπροστά στα μάτια του εμβρόντητου θυρωρού του. Ο δράστης είχε συνεργό που τον πήρε με τη μοτοσυκλέτα του και αμφότεροι έγιναν άφαντοι.

Ο Κούστας στην προσωπική του ζωή ήταν τυχερός - άτυχος. Άτυχος, γιατί τον παράτησε η γυναίκα του με δύο παιδιά που δεν θέλησε να ξαναδεί, και τυχερός, γιατί παντρεύτηκε μια άλλη, την πρώην τραγουδίστρια Έλενα Φραγάκη, που εξελίχθηκε σε πραγματική κυρία.

Ο Χαρίτος την ερωτεύεται ακαριαία, αλλά δεν τολμά να το ομολογήσει ούτε στον εαυτό του. Η λαμαρίνα τον αποπροσανατολίζει αρκετά. Στο τέλος μάλιστα χάνει τελείως τον έλεγχο με απρόβλεπτες συνέπειες για την ζωή του, την οικογένειά του και την καριέρα του. Αλλά αυτό είναι μια άλλη ιστορία και προβολές στο μέλλον δεν επιτρέπονται.

Ενδιαφέρουσα η πλοκή με τις δύο ανεξάρτητες μεταξύ τους υποθέσεις που συμπλέκονται και συνδέονται έτσι, που στο τέλος γίνονται κομμάτια της ίδιας υπόθεσης. Το εύρημα αυτό, που θα το συναντήσουμε αργότερα και στον Βασικό Μέτοχο, κάνει το μυθιστόρημα συναρπαστικό.

Στην πραγματική ζωή, όταν κάποιος είναι στριμμένος και ξινός, όλοι τον λένε στριμμένο και ξινό και τον κάνουν πέρα. Ο Χαρίτος βλέπει με ξινισμένα μούτρα τα πάντα και τους πάντες, πλην της Κατερίνας βεβαίως, και όμως αποτελεί μια πολύ γοητευτική προσωπικότητα. Αν αυτό είναι κατόρθωμα του Μάρκαρη ή του ίδιου του Χαρίτου, δεν ξέρω.

Παρασκευή, Αυγούστου 08, 2008

Μυστήριο στο χιόνι

Του Cilbert Adair. Εκδοτικός Οίκος Α. Α. Λιβάνη. Αθήνα 2008. Μετάφραση Ευάγγελος Κεφαλλονίτης. Τίτλος πρωτοτύπου: The Act of Roger Murgactoyd, 2006.

Χώρος

Μια έπαυλη στην εξοχή της αγγλικής υπαίθρου.

Χρόνος

Δεκαετία του 1930, δεύτερη μέρα των Χριστουγέννων.

Πρόσωπα του δράματος:

  • Ρότζερ Φόουκς, συνταγματάρχης, ιδιοκτήτης της έπαυλης, οικοδεσπότης.
  • Μαίρη Φόουκς, η γυναίκα του.
  • Σελίνα Φόουκς, κόρη τους, φοιτήτρια.
  • Ευάδνη Μάουντ, συγγραφέας αστυνομικών μυθιστορημάτων, καλεσμένη.
  • Κόρα Ράδερφορντ, ηθοποιός, καλεσμένη.
  • Χένρυ Ρόλφ, τοπικός γιατρός, καλεσμένος.
  • Μάτζ Ρόλφ, η γυναίκα του, καλεσμένη.
  • Κλεμ Γουάτις, εφημέριος, καλεσμένος.
  • Σύνθια Γουάτις, η γυναίκα του, καλεσμένη.
  • Ντόναλντ Ντάκγουέρθ, φοιτητής καλεσμένος.
  • Ρέιμοντ Τζέντρι, δημοσιογράφος σκανδαλοθηρικής εφημερίδας, μη καλεσμένος.
  • Τράμπσο, συνταξιούχος επιθεωρητής της Σκότλαντ Γυάρντ, κατ΄ανάγκην καλεσμένος.
  • Φάραρ, γραμματέας του συνταγματάρχη.
  • Τσίτι, ο μπάτλερ.
  • Υπηρέτες.
Ο συγγραφέας το χαρακτηρίζει στον υπότιτλο "ψυχαγωγικό ανάγνωσμα". Εγώ θα το έλεγα παρωδία αστυνομικού μυθιστορήματος εποχής, του τύπου της Αγκάθα Κρίστι.

Πράγματι, έχει όλα τα στοιχεία των αστυνομικών μυθιστορημάτων της περιόδου αυτής που είναι γραμμένα από κορυφαίους συγγραφείς του είδου. Οι περισσότεροι μάλιστα κατονομάζονται. Εξέχουσα θέση ανάμεσά τους κατέχει φυσικά η Αγκάθα Κρίστι, πράγμα που διαφαίνεται ήδη από τον (αγγλικό) τίτλο που παραπέμπει στο "Ποιός σκότωσε τον Ρότζερ Ακρόϋντ". [Παρεμπιπτόντως, η πολύ καλή κατά τα άλλα μετάφραση, δεν έπρεπε να αγνοήσει το βασικό αυτό στοιχείο του τίτλου, αντικαθιστώντας το με το τετριμμένο "Μυστήριο στο χιόνι"].

Μια σφοδρή χιονοθύελλα απομονώνει την έπαυλη από τον έξω κόσμο. Ένας φόνος λαμβάνει χώρα τα ξημερώματα στην κλειδωμένη από μέσα σοφίτα. Το θύμα είναι ο αντιπαθέστατος δημοσιογράφος ,που στο δείπνο της προηγούμενης είχε βγάλει στη φόρα ολονών τα άπλυτα και δημοσιοποίησε καλά κρυμμένα μυστικά. Ο δολοφόνος μάλλον απάλλαξε τον κόσμο από ένα κάθαρμα. Δεν παύει όμως να είναι δολοφόνος. Και, όπως εύστοχα το έθεσε η κ. Μπάουντ, όλοι οι άλλοι είναι ύποπτοι.

Όντας αποκλεισμένοι αδυνατούν να αντεπεξέλθουν στην περίσταση.

Ο συνταξιούχος επιθεωρητής που μένει σχετικά κοντά, θεωρείται η προσφορότερη λύση, μέχρι να μπορέσουν να φέρουν την τοπική αστυνομία. Ξεκινάει λοιπόν μια ανορθόδοξη διαδικασία ανακρίσεων για να οδηγηθεί στην ανακάλυψη του ενόχου. Είναι όμως λίγο...βραδύνους, όπως ο καλός επιθεωρητής Τζάπ. Θα σταθεί λοιπόν αρωγός του με το έτσι θέλω, η κ. Μπάουντ, που ως άλλη μις Μάρπλ, θα βρει τη λύση.

Συναρπαστικά αναπλασμένη τόσο η ατμόσφαιρα της εποχής, όσο και η ατμόσφαιρα των εν λόγω μυθιστορημάτων. Χιούμορ, σοβαροφάνεια, εξαντλητικά επαγωγική διαδικασία διήγησης μέχρι να αποκαλυφθεί ο δολοφόνος που κορυφώνεται (φυσικά) στη βιβλιοθήκη. Ακόμα και η κάτοψη του εσωφύλλου, που δεν προσφέρει κανένα στοιχείο στην κατανόηση του μύθου είναι μέσα στο κλίμα αυτό.

Χαριτωμένη η διήγηση, κρατά αμείωτη την περιέργειά μας μέχρι το τέλος. Ένα ακόμα ενδιαφέρον στοιχείο είναι ότι μας δίνει πολλές παράλληλες διηγήσεις όμοιων μυθιστορημάτων, της κ. Μπάουντ υποτίθεται, που στοχεύουν και αυτά στην πρόκληση της θυμηδίας του αναγνώστη.